Angst is de natuurlijke reactie van je lichaam en geest op dreigend gevaar.Angst heeft in principe een heel belangrijke functie. Het is een signaal van je lichaam dat je in beweging moet komen om het gevaar te bestrijden of juist te ontlopen.
Deze alarmbellen brengen je in een staat van vechten of vluchten,bedoeld om je voor te bereiden op één van de twee functies.
Angst is er in allerlei soorten en maten.Je kunt angst onderscheiden in twee soorten:
Reële angst is angst voor een gevaar van buiten af, bijvoorbeeld bij brand of een dreigende situatie.
Irreële angst zit in de persoon zelf. Bijvoorbeeld iemand is bang voor de kleur rood of bepaalde objecten.
Nature-nurture?
Angst kan aangeleerd of aangeboren zijn.
Angst wat aangeleerd is
Gelukkig is angst ons ook aangeleerd. Ouders leren kinderen dat een kachel of kopje thee heet is en het pijn doet als je het aanraakt.
En dat het verstandig was niet elke kooi onze vingers te steken,anders zouden we wel eens gebeten kunnen worden.
Angst wat aangeboren is
Sommige angst is aangeboren, van nature is dat angst voor harde geluiden en het verdwijnen van lichamelijke ondersteuning.
In de begin tijd van de psychologie zijn er nog al wat dubieuze manieren gebruikt om onderzoek te doen bij kinderen.
Van de minst schokkende proef zal ik een voorbeeld geven:
Je kent misschien wel de proef waarbij een baby op een tafel wordt gezet met aan de ene kant geblokte ondergrond en aan de andere kant een glazenplaat.
Hoe de moeder ook stimuleerde om naar haar toe te kruipen, de baby ging niet over de glazen plaat. Hiermee werd aangetoond dat mensen een natuurlijke angst hebben voor een diepe afgrond.
Angst door fantasie
Kinderen kunnen bang zijn voor zaken die volwassen niet zien. De angst komt uit de fantasie van kinderen.
Bijvoorbeeld als de knuffels in het donker ineens andere gedaantes krijgen of het “monster” onder hun bed. Juist in het donker zijn veel kinderen bang.
Een nachtlampje kan dan een beetje helpen…
Als het kind ouder wordt kan het fantasie en werkelijkheid beter scheiden en gaat deze angst over.
Wanneer dit niet gebeurt of weer terugkomt, keert angst terug bij volwassen die angstaanvallen ervaren en/of een psychose doormaken
Ontstaan van angst
Angst voor een gebeurtenis, voorwerp of gedrag ontstaat wanneer die gebeurtenis, dat voorwerp of gedrag verschillende keren gekoppeld wordt aan een prikkel die angst op roept.
Hoe een prikkel werkt,zie je onder deze link
En houd vast…
Een alarmbel die afgaat als er niet aan de hand is kan heel onhandig zijn.
Als de angstwekkende prikkel en je reactie wordt herhaald dan zet dit vast in je brein.
Dit heet geconditioneerde stimulus en respons.
Dit wordt opgeslagen in ons oer brein, de amygdala. Bij angst kan dan je rationele denken uitgeschakeld worden.
Onbewust kan het zien van een voorwerp, een bepaalde geur of het horen van een geluid wat gekoppeld is met je angst dus een reactie oproepen.
Rol van ouders
Ouders hebben op verschillende manieren invloed op de angst beleving van hun kinderen.
Wanneer kinderen zijn opgegroeid bij angstige ouder(s) is de kans groot dat het kind angst gevoelens overneemt. De ouder is niet alleen een voorbeeld voor het kind, ook kan het kind zich niet veilig voelen bij een ouder die angstig is. De ouder kan het kind niet geruststellen omdat hij of zij met zijn eigen angst bezig is.
Een ander voorbeeld is de over beschermende ouder,zoals ik in mijn vorig blog heb beschreven(Als de vleugels van liefde je verstikken).
Een kind wat steeds “Oeh, pas op hoor”hoort durft uit eindelijk geen stap meer te zetten of vraagt juist heel veel bevestiging bij alles wat ze doet.
Wanneer spannende situaties uit hun context worden gehaald en ouders de angstige momenten blijven benadrukken, gaat dit de boventoon voeren bij kinderen en de reactie op situaties helemaal bepalen.
Wil je weten wat invloed angst kan hebben op je leven en hoe je er mee om kunt gaan?
Lees volgende week hier dan meer over in mijn blog.