Onderwerpen in deze blog::#Faalangst (bij studenten)# Prestatie druk #Narcisme#Prijzende opvoeding
Carl Honore schreef zijn boek Slow Kids in 2008 en wat hij beschrijft is nog steeds actueel. Dus deel ik graag weer een eye opener en babbel er tussendoor wat ik merk daarvan in de praktijk.
Waar we gebleven waren…
Wat dacht je van de trend om details van het kinderleven in enorme knipselboeken uit te meten, of beroepsfilmers in te huren voor gezinsvideo’s. Het doel is een perfect portret van de jeugd, een luchtig en mooi eerbetoon zonder de scherpe randjes.
Als vader begrijpt Carl Honoré deze impuls. We willen allemaal de leuke dingen vasthouden en we willen dat kinderen gelukkig zijn en zich op hun gemak voelen. Velen denken dat een stevige dosis zelfwaardering tot succes leidt -dat als een kind opgroeit met het idee dat hij een topper is, hij dat ook zal worden.
Maar is dat ook werkelijk zo?
Uit een analyse van meer dan 15 duizend onderzoeken bleek dat een groot zelfvertrouwen geen betere school cijfers of vooruitzichten op een loopbaan betekent, en ook wordt alcoholgebruik of gewelddadig gedrag er niet minder van.
Het is duidelijk dat zelfvertrouwen een pluspunt is maar kinderen die erg geprezen zijn, kunnen zich druk maken over hun imago en hun leeftijdgenoten aanzetten tot hetzelfde gedrag, en bovendien kunnen ze gemakkelijker ouders en leerkrachten om goedkeuring gaan vragen.
In plaats van iets te ondernemen ,zitten ze benauwd te wachten tot de wereld in hun beeld past. Als alles wat je doet de hemel in wordt geprezen, ga je het wellicht zelf geloven-dat tegenslagen niet bij jouw leven horen, dat iedereen je aardig vindt, dat je zo geweldig bent dat de wereld je alles schuldig is.
Zo’n narcisme mag bij Idols goed van pas komen-al heeft het ook daar zijn weerslag-maar niet in de echte wereld.
Personeelsmanagers klagen over de worsteling van pas afgestudeerde met punctueel zijn en met respect voor anderen tonen of met samenwerken. Ze verwachten hoge beloningen zonder er voor te hoeven werken en ze stappen op als ze niet het gevoel hebben speciaal te worden gevonden. Dat mag werken als een economie bloeit maar wat gebeurt als het slechter gaat?
Angst om te falen
Carl Honoré beschrijft heel mooi hoe je in de fuik van faalangst terecht kunt komen.
In toenemende mate laat onderzoek zien dat als kinderen op een voetstuk worden gezet ,ze het moeilijk vinden om risico’s te nemen ,te experimenteren ,door te blijven gaan met een lastige taak, fouten te maken en ervan te leren-doordat alles wat naar mislukking ruikt een teleurstelling voor de ouders is en derhalve hun geloofwaardigheid als alfakind aantast.
Een nieuwsbrief van een middelbare school in California(VS) had als thema: Bezorgdheid en Vrees en konden leerlingen anoniem hun gevoelens ventileren.
Veel inzendingen wezen op het verlammende effect van de voortdurende boodschap perfect te zijn en dat de wereld van jou is. Een typische klacht luidt dus : ’Ik ben bang om te mislukken’. Ze hebben me altijd gezegd dat ik alles worden kan en alles bereiken kan wat ik wil.
Dat is mooi maar het schrikt enorm af
“Mijn broer is een van die mensen die alle ‘potentieel’ heeft, maar hij doet er niks mee. Volgens mij omdat hij denkt dat je beter kunt doen alsof het je niet interesseert ,dan dat je het probeert en dan misschien faalt. Dat heeft effect op mij en mijn ideeën gehad .Ik merk dat ik altijd vraagtekens zet bij mijn kunnen ,en dat ik er mee ophoud voordat iets te lastig wordt omdat ik bang ben voor wat ze denken als het me niet lukt .
Ik ben bang voor de reacties van mensen als ik niet aan hun verwachtingen voldoe .Ik wil mijzelf niet in verlegenheid brengen met mijn mislukkingen ..Ik begin te merken dat ik met deze neerwaartse spiraal doorga, het steeds gemakkelijker wordt om het voor gezien te houden. Ik ben bang dat ik het uiteindelijk helemaal niet meer probeer en vreselijk zal mislukken”.
En een andere leerling:
“Ik weet zeker dat je ook vindt dat niemand wil mislukken. Maar als die vrees een heel ander niveau krijgt? Zo ver dat je niet eens meer durft te proberen omdat je wel eens zou kunnen halen. Een teleurstelling voor iedereen die meer uit je wil halen.. Als ik kalmer aan doe, kan ik dat misschien als een excuus voor mijn falen gebruiken “.
Regelmatig hoor ik in de praktijk de zin : Ach.. dat lukt toch niet en wil het ook niet proberen .Dan hoor ik dat de nieuwsgierigheid ,hoop en optimisme er al uit gemasseerd is
Het onderzoek doet vermoeden dat het prijzen van een kind louter vanwege zijn mogelijkheden(‘Je bent zo intelligent’)op den duur negatief kan uitpakken. Bij tegenslag kan ze eerder opgeven doordat ze denkt dat de grens van haar talent is bereikt en dat ze niet verder kan. Terwijl een kind dat om haar inspanningen wordt geprezen(‘Daar heb je flink aan zitten werken’)over speelruimte beschikt die ze bij tegenslag uitbuiten kan: ze kan harder werken.
Ook hoorde ik in de praktijk vaak ouders zeggen “Ik ben zelf streng opgevoed of ik heb een harde jeugd gehad en ga mijn kind niks verbieden. Zijn of haar geluk staat centraal. Grenzen stellen en discipline werden dan heel ongemakkelijke onderwerpen om te bespreken.
Een andere schaduwkant van het voetstuk waarop kinderen worden gezet is dat het moeilijker wordt om nee te zeggen. Als wonderkind een toonbeeld van talent en deugd is,als alles om zijn geluk draait, staan wij dan niet altijd in de weg?
Het helpt ook niet dat in onze Peter Pan cultuur het idee van de autoriteit van volwassenen is afgesleten.
Waar daar verder mee bedoeld wordt, lees je de volgende keer.